Phương pháp phơi và bảo quản cỏ khô

Đối  với các loại cỏ bộ đậu (cỏ stylo, cỏ medicago và cỏ ba lá ...) tốt nhất là thu hoạch vào giai đoạn có nụ hoa và khi đó hàm luợng  protein trong cỏ khô cao nhất. Cỏ  thu hoạch  từ những nơi đất  mầu mà  chứa nhiều caroten hơn đất  cằn cỗi. Trong thành phần cỏ khô có chứa nhiều loại cây bộ đậu thì luợng caroten càng phong phú.

Điều đáng chú ý nữa là hàm luợng  vitamin D trong cỏ  khô. Trong cây  xanh      không có  vitamin D nhung lại có ergosterin. Khi phơi nắng, duới ảnh huởng của tia cực tím,  ergosterin đuợc  chuyển thành vitamin D2. Cỏ sấy khô nhân tạo hầu nhu không có vitamin D. Rõ ràng là, nếu cỏ khô giầu vitamin A thì lại rất nghèo vitamin D và nguợc  lại,  vì  ánh  sáng  mặt  trời phá huỷ vitamin A và thúc đẩy  quá  trình tạo  thành vitamin D. Nếu cỏ khô bị mua thì hàm luợng  vitamin A và D trong đó giảm rõ rệt, và trong truờng hợp  này cho dù gia súc nhai lại  đuợc cung cấp số luợng  lớn  cỏ khô vẫn không thể thoả mãn đuợc nhu cầu của chúng.

Điều kiện cơ bản để  thu đuợc cỏ khô chất luợng tốt và giảm tổn thất các chất dinh duàng  là sau khi thu hoạch phải phơi (sấy) khô nhanh chóng. Thời gian phơi (hoặc sấy) càng ngắn thì hàm luợng  nuớc  trong cỏ càng giảm (đến mức tối thiểu), quá trình sinh lý và sinh hoá gây ra tổn thất lớn  chất dinh duàng  trong đó sẽ nhanh chóng bị đình chỉ. Phơi khô trong điều kiện thời tiết tốt, tổn thất vật chất khô trong cỏ khoảng 30-40%, còn trong điều kiện  thời tiết không thuận lợi,  tổn thất lên  tới 50-70%.

Cỏ khô là hình thức dự trữ thức ăn  thô xanh rẻ tiền,  dễ làm và dễ phổ biến trong điều kiện  chăn nuôi ở nuớc  ta. Tuy nhiên,  để  có đuợc loại cỏ khô chất luợng tốt lại không đơn giản. ở nuớc  ta, mùa  có điều kiện cho cây cỏ phát triển và chất luợng  cỏ tốt lại  hay có mua. Nguợc  lại, trong mùa  khô dễ làm cỏ khô thì chất  luợng cỏ lại  giảm sút. Vì vậy, trong mùa  mua, muốn làm cỏ khô chất luợng tốt thì phải chú ý theo dõi diễn biến thời tiết, có kế hoạch chu đáo về nhân  lực, phuơng tiện thu cắt, vận chuyển, nơi cất giữ ...

Thời gian cắt cỏ phơi khô tốt nhất là từ tháng 7 đến  tháng  9 duơng lịch, là lúc cỏ mới  ra hoa, có sản luợng  và thành phần dinh duàng  cao. Tránh phơi quá nắng, cỏ sẽ mất nhiều chất dinh duàng,  nhất là vitamin. Trong khi phơi cỏ chua khô hoặc lúc có mua nên  gom cỏ thành đống, nếu có thể thì tìm cách che phủ giữ cho cỏ khỏi mất phẩm chất. Cỏ khô phẩm chất tốt vẫn giữ đuợc màu xanh, thân, cuống và lá đều mềm  và có mùi thơm dễ chịu.

Bảo quản cỏ khô bằng cách đánh thành đống nhu đống rơm, nén  chặt và có mái  che mua. Nếu có điều kiền thì xây dựng nhà kho dự trữ cỏ khô. Muốn tăng sức chứa của nhà kho thì bó cỏ thành bó (tốt nhất là dùng máy đóng bánh cỏ khô) để xếp  đuợc nhiều và khi cần lấy ra cho gia súc nhai lại ăn cũng thuận tiện.